МОНГОЛЫН АШИГТ МАЛТМАЛЫН ОРДУУД: Хаана байрладаг, хэзээ нээгдсэн, хэчнээн нөөцтэй вэ?
Д.Нацагдоржийн шүлэглэсэнчлэн Монгол орон хөрсөн доороо эрдэнээр баян. Ихийн их энэ баялгийн нэлээд хэсгийг улсын төсвөөр хайгуул хийж нөөцийг нь тогтоожээ. Аль социализмын үед. Хэмжээ дамжааг нь тогтоогоод, авч ашиглахад бэлэн болгосон энэ их баялаг харин өнөөдөр хэнийх вэ гэдэг нь бүрэн тодорхойгүй. 2006 онд баталсан Ашигт малтмалын тухай хуулинд энэ асуудлыг зохицуулсан гурван төрлийн заалт бий. “Улсын төсвийн хөрөнгөөр хайгуул хийгдсэн ордын тухайд дахин хайгуулын лиценз олгохгүй”, “Хайгуулын Х лиценз олгогдсон байх юм бол А буюу ашиглах лиценз олгохдоо уралдаант шалгаруулалтын аргаар шийдвэрлэнэ”, “Улсын төсвийн хөрөнгөөр хайгуул хийсэн ордын 50 хүртэлх хувийг төр эзэмшинэ” гэж. “Хайгуулыг нь хийчихсэн газарт дахин лиценз олгосон байна” гэсэн өгүүлбэрийг өнөөдөр сонины хуудаснаас өдөр бүр харж болно. Уралдаант шалгаруулалт болоод тэр овогтой тэр тэндэхийн ордын лицензийг авлаа гэсэн мэдээ Орост гэхээс биш Монголд ер нь дуулдаж байгаагүй. Төр хувь эзэмшиж байгаа орд Монголд бий гээд тоолбол гарын арван хуруунаас илүү гарах уу? Хууль нь тийм, гууль нь ийм ажээ. Бид улсын төсвөөр хайгуул хийж нөөцийг нь тогтоосон ашигт малтмалын ордуудын албан ёсны жагсаалтыг өнөөдрөөс эхлэн та бүхэнд толилуулж байна. Энэ удаа алтны ордуудыг жагсаав. Цаашид нүүрс, зэс, төмөр, мөнгө, уран, цайр гэхчлэн бүхий л төрлөөрөө үргэлжилнэ. Нэр ус, хэмжээ дамжаа, он сар, зарцуулсан хөрөнгө, протокол тогтоолтойгоо. Баян Монголын хөрсөн доор хаана юу байгааг дэлгэлээ, харин аль нь хэний хармаанд байгааг, үзсэн харсан, дуулсан мэдсэн нь бичнэ, илчилнэ биз ээ.
Жич: Уг жагсаалт нь албан хэрэгцээнд зориулагдсан тул салбарын мэргэжлийн нэр томъёо, тэмдэглэгээ нэлээд буйг тэр хэвээр сийрүүлэв.
Улсын төсвөөр хайгуул хийж нөөцийг нь тогтоосон
металл ашигт малтмалын ордуудын жагсаалт
№
|
Ордын нэр
|
Орд газрын байршил / аймаг, сум/
|
Нөөцийн хэмжээ
металлаар
|
ГХА-д зарцуулсан зардлын хэмжээ /тухайн үеийн ханш/ мян.төг
|
Эрэл хайгуулын ажлын үр дүнг хүлээн авсан, нөөц баталсан газрын протокол, тогтоолын дугаар, он, сар, өдөр
|
Алт /кг/
1
|
Баруун урт
|
Төв, Сэргэлэн
107^25’00”
47^36’00”
|
C1-140.48
C2-105.42
|
Эр-1050.3
У/х-1574.3
Н/х-1192.3
|
1981.12.08 №157
1984.03.30 №65
1993.02.02 №93
|
2
|
Хайлааст
|
Төв, Заамар
104^35’00”
48^18’00”
|
B+C1=4138.1
C2=1893.1
|
У/х-5316.0
Н/х-4563.0
|
УАМНК 1986.04.28 №02
|
3
|
Туул голын их тохойрол
|
Төв, Заамар
104^28’00”
48^18’00”
|
C2=1733.5
|
У/х, Н/х-3277.0
|
ЭХГУУЯ-ны 1994.02.19-ний №92
|
4
|
Толгойт
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^22’00”
49^27’00”
|
С1=2167.8
Баланс бус
С1=498.3
|
Э/х-3569.5
Н/х-5003.2
Н/х-5096.0
Г/х-6304.7
Гүй/х-8279.0
|
ТЭХҮГЯ. Протокол
БНМАУ-ын АМНК
1983.07.08 №09/04
|
5
|
Буурал
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^08’00”
49^17’00”
|
С1=451.9
Баланс бус
С1=30.1
|
Н/х-1058.9
|
ГУУҮЯ-ны ШУТЗ 1979.12.17 №50
|
6
|
Бурхант
|
Дархан-Уул, Шарын гол
106^31’00”
49^13’37”
|
B-367.2
C1-706.7
B+C1-1073.9
C210.1
|
Эр-2525.3
У/х-1483.0
Н/х-3564.5 Шарын голын хамт
|
1987.11.30 №115
1988.12.07 №61
УАМНК-ын 1989.09.27 №02
|
7
|
Мухар эрэг
|
Баянхонгор, Галуут
100^06’00”
46^22’00”
|
B+C1=845.9 C2=56.9
Баланс бус B+C1=42.8
C2=15.9
|
Н/х-1610.0
Гүй/х-3201.0
|
1981 №87
1983.08.10 №118
АМНК 1983.09.21 №14
|
8
|
Өвөрчулуут
|
Баянхонгор, Галуут
100^07’00”
46^23’00”
|
B+C1=499.8 C2=40.1
Баланс бус B+C1=15.9
C2=8.7
|
Х-3210.0
Н/х-1610.0
|
АМНК 1983.09.21 №14
|
9
|
44-р жалга
|
Төв, Заамар
104^20’00”
48^11’00”
|
C1=239.1 C2=63.2
Баланс бус C1=16.1 C2=5.8
|
Н/х-757.7
|
УГТ 1992.04.10 №13
|
10
|
Баян голын дэнж
|
Төв, Заамар
104^32’00”
48^22’00”
|
B-1863.8
C1-15199.8
C2-1211.8
|
У/х-4012.4
Н/х-1288.9
|
1987.10.21 №107
УАМНК-ын 1988.10.12 №03
|
11
|
Хавчуу
|
Дархан-Уул, Шарын гол
106^28’45”
49^14’50”
|
C1-551.6
Баланс бус C2=328.7
|
Эр-1175.0
У/х-1483.0
Н/х-3475.0
Шарын гол, Бурхантын хамт
|
1987.11.30 №115
1985.12.07 №61
1988.12.08 УАМНК-ын
1989.04.27 №02
|
12
|
Их өвөлжөө
|
Сэлэнгэ, Хонгор
106^29’38”
49^14’40”
|
C1-537.5
|
Э-1175.0
Э/ү-1695.4
У/х-1483.0
Н/х-3475.0
|
1987.11.30 №115
УАМНК-ын 1989.04.27 №02
1988.12.7 №61
|
13
|
Шарын гол
|
Дархан-Уул, Шарын гол
106^29’00”
49^13’45”
|
B-695.5
C1-423.4
C2-2835.0
|
Эр-1175.0
У/х- 1483.0
Н/х-3475.0
|
1987.11.30 №115
1988.12.7 №61
УАМНК-ын 1989.04.27
|
14
|
Их дашир
|
Сэлэнгэ, Баруун-Хараа
106^11’00”
48^48’00”
|
C1=2204.9
C2=1806.5
Баланс бус C1=23.8 C2=29.9
|
Н/х-12971.0 шил
Рубль-5759943.0
Төг (үндсэн ордын хамт)-Бороо
|
УАМНК-ын 1992.03.02 №08
|
15
|
Хүйтэн
|
Сэлэнгэ, Ерөө
106^40’00”
49^20’00”
|
C1=540.5 C2=191.5
Баланс бус C1=349.1
|
Эр-1975.0
Н/х-6064.2
|
1982.02.05 №35
1984.04.27 №5
УАМНК 1985.02.15 №03
|
16
|
Жаргалант ам
|
Баянхонгор, Баян-Овоо
100^14’00”
46^18’00”
|
C1-472.2
C2-4.9
|
Э/ү-1562.7
Н/х-3826.6
|
1985.11.29 №90
1990.03.31 №04
УАМНК-ын 199.03.03 №01
|
17
|
Өндөр-Эрэг
|
Булган, Бүрэгхангай
104^32’00”
48^23’00”
|
C1=39.3
Баланс бус C1=4.1
|
Эр-12550.6
У/х-386.2
|
УГТ.ШУТЗ 1993.04.08 №10
|
18
|
Тосонгийн дэнж, татам
|
Төв, Заамар
104^33’00”
48^27’00”
|
C1=14388.2 C2=1314.0
Баланс бус C1=2166.88
|
Эр-12550.6
Н/х-267.2
У/х-8265.9
|
1989.11.03 №43
1992.04.10 №13
УАМНК-ын 1991.08.09 №06
|
19
|
Урт сайр
|
Төв, Заамар
104^35’00”
48^26’00”
|
C1=73.6 C2=26.7
Баланс бус C1=22.4
|
Эр-12550.6
Н/х-250.7
|
1989.11.03 №43
УГТ 1991.04.12 №13
|
20
|
Улаан эрэг
|
Төв, Заамар
104^30’00”
48^20’00”
|
C1-68.9
C2-163.5
|
Н/х-12288.1
|
1989.11.03 №43
(Туулын баруун талын жижиг ордуудын хамт)
|
21
|
Цагаан булаг
|
Төв, Заамар
104^41’00”
48^18’00”
|
C1-353.2
C2-40.5
|
Эр-5439.4
Н/х-12550.6
|
ГУУҮЯ-ны ШУТЗ
1989.11.3 №43
|
22
|
Тосонгийн гол
|
Төв, Заамар
104^35’00”
48^27’00”
|
C1=114.5 C2-12.5
Баланс бус C1-26.5
C2-74.1
|
У/х-267.2
|
1991.07.05 №57
УГТ-ийн 1992.04.10 №13
|
23
|
Баянголын жалга
|
Төв, Заамар
104^32’00”
48^24’00”
|
C1-553.4
Баланс бус C2=110.6
|
У/х-6620.0
Н/х-9207.0
|
(Баянголын полигоны хамт) 1987.10.21
УАМНК 1988.10.12 №03
|
24
|
Дөтлүүр
|
Төв, Заамар
104^34’00”
48^28’00”
|
C1=49.9
|
У/х-8265.9
|
1991.07.05 №57 (Тосонгийн полигоны хамт) УАМНК 1991.08.09 №01
|
25
|
Туулын БА/ дэнж хэсэг
|
Төв, Заамар
104^20’00”
48^12’00”
|
C1=137.6
C2=59.3
|
Н/х-647.2
|
УГТ ШУТЗ 1992.04.10 №13
|
26
|
43-р жалга
|
Төв, Заамар
104^21’00”
48^14’00”
|
C1=4.1
C2=7.0
|
Н/х-1375.6
|
УГТ ШУТЗ 1992.04.10 №13
|
27
|
Баруун, Баруун-Урт
|
Төв, Сэргэлэн
107^25’00”
47^33’00”
|
C1=109.3
Баланс бус C2=18.7
|
Эр-1050.3
Г/х-1574.3
У/х-450.6
|
УГТ ШУТЗ 1992.04.14 №21
|
28
|
Цагаан чулуут худаг
|
Дорнод, Баяндун
113^25’00”
49^28’00”
|
C1=2993.0
C2=208.9
|
Э/ү, У/х-5173.0
Н/х-7688.4
|
1990.12.29 №48
УАМНК 1993.04.11 №46
|
29
|
Бүхлэй /Өлөнт, Харганат/
|
Сэлэнгэ, Ерөө
106^54’30”
49^20’00”
|
C1=2048.6
C2=50.7
|
Г/х-11967.0
|
1984.03.29 №60 УАМНК 1985.02.15 №03
|
30
|
Гацуурт
|
Сэлэнгэ, Мандал
106^30’00”
48^10’00”
|
C1=1590.3 C2=2826.8
Баланc бус C1=134.3
|
Э/х-4750.7
|
ГЭБЯ 1993.04.09 №09
|
31
|
Хүдэр
|
Сэлэнгэ, Хүдэр
107^43’00”
49^39’00”
|
C2=1066.2
Баланс бус C2=62.2
|
Эр-2121.0
Н/х-3032.4
|
1982.06.25 №116
ГУУҮЯ-ны 1984.12.14 №140
|
32
|
Хуурай салаа
|
Баян-Өлгий, Булган
90^54’05”
47^30’00’
|
C1-110.0
C2-23.0
|
Э/ү-312.8
У/х-1546.2
|
1991.04.24 №32
1993.04.09 №19
|
33
|
Бумбатын булаг, Ар чулуутын овоолго
|
Баянхонгор, Бөмбөгөр
99^54’00”
46^14’00”
|
C1-42.37
C2-1.0
Баланс бус C1=30.12
|
Э/ү-3667.0
Н/х-3289.3
|
1988.12.20 №63
ГЭБЯ-ны 1993.05.14 №44
УАМНК-ын 1991.03.03 №01
|
34
|
Баян ам
|
Баянхонгор, Галуут
100^02’00”
46^27’00”
|
C1-246.8
C2-3.3
|
Э/ү-1562.7
Н/х-3826.6
|
1985.11.29 №90
УАМНК-ын 1993.03.03 №01
|
35
|
Ялбаг
|
Сэлэнгэ, Мандал
106^58’45”
49^03’50”
|
C1-1368.8
C2-48.4
|
Э/х-7189.4
Н/х-3098.7
|
1982.02.15 №49
УАМНК 1983.07.08 №12
|
36
|
Цагаан чулуут
|
Сэлэнгэ, Ерөө
106^54’00”
49^03’20”
|
C1-136.2
C2-3.3
|
Ялбагатай хамт
|
УАМНК 1983.07.08 №12
|
37
|
Нарийн
|
Сэлэнгэ, Ерөө
106^58’00”
49^05’15”
|
C1-94.2
C2-53.8
|
Ялбагатай хамт
|
УАМНК 1983.07.08 №12
|
38
|
Хөшөөт
|
Сэлэнгэ, Ерөө
106^57’30”
49^03’45”
|
C1-29.5
|
Ялбагатай хамт
|
УАМНК 1983.07.08 №12
|
39
|
Их галт
|
Төв, Заамар
104^22’00”
48^15’00”
|
C1-43.6 C2-7.9 баланс бус C1-10.2 C2-2.0
|
Э/х-1680.0
|
УГТ-ийн 1992.04.10 №13
|
40
|
Бугантай дээд хэсэг
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^32’00”
49^25’00”
|
C1-178.3
C2-75.5
|
Н/х-2064.6
Э/х-2759.0
|
ГУУҮЯ-ны ШУТЗ-ын 1984.11.05 №122
|
41
|
Ерөө
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^11’00”
49^14’00”
|
C1-2983.9 баланс бус
C1-448.2
|
Г/х-2176.4
Н/бодолт-4623.4
|
УАМНК-ын 1978.02.20 №01
|
42
|
Их ажир
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^10’00”
49^11’00”
|
C1-4867.9 баланс бус
C1-364.4
|
Х-4623.4
|
УАМНК-ын 1979.02.20 №01
|
43
|
Цамхаг
|
Сэлэнгэ, Ерөө
106^54’00”
49^19’00”
|
C1-699.8
C2-119.3
|
Э/х-250.6
|
УАМНК-ын 1985.02.15 №03
|
44
|
Чагаан чулуут. Үнд
|
Төв, Борнуур
106^11’00”
48^42’00”
|
B+C1-421.8
|
Х-1110.9
|
УАМНК-ын 1982.09.22 №10
|
45
|
Сүжигтэй
|
Төв, Борнуур
106^31’00”
48^34’20”
|
C1-1600.9
C2-2086.4
|
Э/х-1300.0
Х-3125.0
|
УАМНК-ын 1982.09.22 №10
|
46
|
Нарантолгой
|
Төв, Жаргалант
105^56’00”
48^35’00”
|
B+C-3158.5
C2-5219.2
|
Х-5468.5
|
УАМНК-ын 1982.09.22 №10
|
47
|
Бороо-2,3,5,6
|
Төв, Борнуур
106^10’00”
48^44’
|
B-6906.0
C1-36915.0
|
У/н/х-17093.0
|
УАМНК-ын 1992.03.22 №08
|
48
|
Сангийн
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^22’00”
49^22’00”
|
C1-1356.2 баланс бус
C1-17.3 C2-107.7
|
Э-883.0
Х-2038.0
|
УАМНК 1982.09.22 №36
УАМНК 1983.07.08 №09-4
|
49
|
Бугантай доод хэсэг
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^20’00”
49^26’00”
|
C1-670.1 баланс бус
C1-146.7
|
Х-2759.0
|
ТЭХГУУЯ-ны 1987.11.05 №122
|
50
|
Их өлөнт
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^22’00’
49^24’00”
|
C1-164.5
|
Э-3048.0
Х-5003.0
|
ТЭХГУУЯ-ны 1987.11.05 №122
|
51
|
Нарийн
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^23’00”
49^27’00”
|
C1-584.1
|
Н/х-672.0
|
ГУУҮЯ-ны 1982.12.25 №169
|
52
|
Бага ажир
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^11’00’
49^41’00”
|
C1-54.3
|
Х-1058.0
|
ГУУҮЯ-ны 1979.12.17
|
53
|
Спорны
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^11’00’
49^14’00”
|
C1-57.6
|
Х-809.0
|
Толгойт үйлдвэрийн акт
|
54
|
Нийлэх
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^35’00”
49^26’00”
|
C1-25.0
C2-8.8
|
Х-2065.0
|
ГУУҮЯ-ны 1984.12.05 №122
|
55
|
Намгийн
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^22’00”
49^29’00’
|
C1-77.4
|
Х-645.0
Гүй/х-5003.0
|
ГУУҮЯ-ны 1982.12.25 №169
|
56
|
Найдвар
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^25’00”
49^29’00”
|
C1-31.0
|
Х
|
ГУУҮЯ-ны 1989.09.22 №36
|
57
|
Алтан
|
Сэлэнгэ, Ерөө
107^10’00”
49^18’00”
|
Баланc бус C1-34.8
|
Х-1058.0
|
ГУУҮЯ-ны 1979.12.17
|
58
|
Бага ноён
|
Сэлэнгэ, Ерөө
106^43’45”
49^20’55”
|
C1-144.5
C2-14.6
|
Н/х-4388.0
|
УАМНК-ын 1985.02.15 №03
|
59
|
Жалга-1
|
Сэлэнгэ, Хонгор
106^28’00”
49^16’00”
|
C1-31.1
C2-10.0
|
Н/х-2667.1
|
УГТ-ийн 1992.05.12 №34
|
60
|
Өндөр хөтөл
|
Сэлэнгэ, Хонгор
106^27’00”
49^15’30”
|
C2-10.4
|
Н/х-2667.1
|
УГТ-ийн 1992.05.12 №34
|
61
|
Шаазгайт
|
Сэлэнгэ, Хонгор
106^28’00”
49^15’00”
|
C1-50.9
C2-267.1
|
Н/х-2667.1
|
УГТ-ийн 1992.05.12 №34
|
62
|
Хайлааст голын адаг
|
Төв, Заамар
104^30’00”
48^21’00”
|
C2-451.4
|
Х
|
УАМНК-ын 1988.10.12 №03
|
63
|
Сайрын худаг
|
Баянхонгор, Баян-Овоо
100^05’00”
46^23’00”
|
C1-522.2 баланс бус
C2-2.3
|
У/х-3201.0
Н/х-1610.0
|
УАМНК-ын 1983.09.21 №14
|
No comments:
Post a Comment